Rydym yn chwilio am arwr mwyaf Abertawe wrth i’r ddinas ddathlu ei hanner canmlwyddiant.

Dyfeisiwyd menter Arwyr Abertawe er mwyn ceisio datrys problem sydd wedi rhannu’r ddinas am genedlaethau – pwy neu beth yw arwr mwyaf ein dinas?
Lluniwyd rhestr o 50 o bobl, lleoedd a digwyddiadau – mae hyd yn oed ci ynddi – er mwyn i bobl pleidleisio arni cyn cyhoeddi’r enillydd ym mis Hydref.
Mae pobl amlwg ar y rhestr megis Dylan Thomas, Bonnie Tyler a Catherine Zeta Jones.
Ond mae hefyd ddigwyddiadau arbennig megis chwe chwech mewn pelawd Gary Sobers yn San Helen, dyrchafiad yr Elyrch i’r Uwch-gynghrair a gorchestion achub bywyd dwy fenyw o Abertawe mwy na 150 o flynyddoedd yn ôl.
Mae llefydd hefyd megis Traeth Rhosili a Maes San Helen – yr unig leoliad ym Mhrydain lle mae pob tîm rygbi a chriced cenedlaethol yn Hemisffer y De wedi cael eu curo gan y tîm lleol.
Ac, wrth gwrs, mae Jac Abertawe, y labrador du a oedd wedi ennill enwogrwydd rhyngwladol trwy achub bywydau nifer o bobl a oedd wedi disgyn i ddociau’r ddinas.
Dywedodd Robert Francis-Davies, Aelod Cabinet Cyngor Abertawe dros Fuddsoddi, Adfywio a Thwristiaeth, y bydd y broses o ddod o hyd i arwr mwyaf Abertawe yn arwain at ddadlau mawr ar draws y ddinas.
Meddai, “Pan rydych yn llunio rhestr fer o enwau, lleoedd a digwyddiadau rydych yn dechrau sylweddoli mor anhygoel yw ein dinas.
“Mae Abertawe wedi bod yn gartref i arloeswyr busnesau a’r celfyddydau creadigol a champau anhygoel ym meysydd cerddoriaeth, chwaraeon a ffotograffiaeth. Mae pobl ein dinas wedi cymryd rhan mewn gweithredoedd dewr anhygoel ac eiliadau o fawredd ac ymroddiad syfrdanol, neu wedi bod yn dyst iddynt.
“Yn eu ffyrdd gwahanol, mae’r rhestr o 50 eisoes yn arwyr Abertawe. Y gwirionedd yw y gallem fod wedi cynnwys llawer mwy o bobl, digwyddiadau a lleoedd eiconig.
“Ond rydym yn gobeithio y bydd y cyhoedd yn pleidleisio dros eu hoff arwr ar y rhestr ac efallai dod â’r ddadl am arwr mwyaf Abertawe i ben am y 50 mlynedd nesaf o leiaf.”
Ychwanegodd, “Mae Arwyr Abertawe yn rhan o ddathliadau Abertawe 50 – cyfle i breswylwyr gymryd rhan wrth ddathlu ein statws fel dinas, a gyhoeddwyd gan Dywysog Cymru ar 3 Gorffennaf, 1969.
“Rydym wedi cael partïon stryd, Tocynnau Aur i ddigwyddiadau na all arian eu prynu ac, wrth gwrs, ymweliad gan Dywysog Cymru ar hanner canmlwyddiant ei gyhoeddiad.
“Ond mae llawer mwy i ddod ac mae’n hawdd i bobl gymryd rhan.”
50 iconic people, places, events and more. But who or what is Swansea’s greatest icon? You decide.